Koty to gatunek mięsożerny, który w środowisku naturalnym żywi się głównie drobnymi ssakami. Ich ukształtowany przez łowczy tryb życia układ pokarmowy jest idealny do trawienia przede wszystkim białka i tłuszczu. Kocie organizmy nie są przystosowane do spożywania tłuszczów roślinnych, dlatego dobrze przygotowana dieta dla kota domowego powinna być możliwie jak najbardziej zbliżona pod względem bilansu do naturalnej. Co więc powinny jeść koty, aby były zdrowe i silne oraz długo z nami były?
Na wolności koty spożywają głównie świeże, ciepłe i bogate w wodę mięso zaraz po upolowaniu ofiary. Wpływa to w znacznym stopniu na poprawę walorów smakowych i odżywczych pokarmu. Zdaniem weterynarzy, prawidłowy jadłospis kota domowego powinien składać się z co najmniej 25 proc. z białka, 10-30 proc. proc. tłuszczu oraz 5-10 proc. węglowodanów.
Sucha vs mokra karma
Dieta kota powinna być przede wszystkim zbilansowana. W trosce o dobrostan naszych futrzanych pupili wybór odpowiedniej diety jest kluczowym elementem opieki nad nimi. Spośród różnych opcji dostępnych na rynku sucha i mokra karma są często podstawą żywienia. Który rodzaj karmy jest bardziej wskazany?
Mokra karma zwana również puszkowaną lub wilgotną to produkt charakteryzujący się wysoką zawartością wody, zazwyczaj ponad 70 proc. Ta wysoka wilgotność ma duże znaczenie dla prawidłowego nawodnienia kotów, szczególnie dla osobników rzadko pijących wodę z miseczki. Pokarmy stałe, w tym mokrą karmę można zacząć wprowadzać już od czwartego tygodnia życia kociaka.
Najlepiej podawać kotom dwa mokre posiłki w ciągu dnia: na śniadanie i kolację. Porcje powinny być niewielkie, ale tak dobrane, aby kot je od razu zjadł. Mokra karma jest zazwyczaj lekkostrawna i charakteryzuje ją wysoką przyswajalność składników odżywczych. Jest też mniej kaloryczna niż sucha.
Częstotliwość karmienia
Karma sucha, zwykle w formie chrupiących kulek, charakteryzuje się niską wilgotnością, zwykle poniżej 10 proc. Można wprowadzać ją do diety kociaka już w 3-4 tygodniu życia.
Koty zdrowe i bez problemów z układem moczowym i uzębieniem mogą jeść wyłącznie suchą karmę. Można im ustawić stały dostęp do chrupek, ale należy kontrolować ilość spożywanego pokarmu, aby uniknąć nadwagi.
Dzienne zapotrzebowanie dorosłego kota wykastrowanego wynosi ok. 40-60 kcal/ kg masy ciała, ale w przypadku bardzo aktywnych osobników może sięgać nawet 110 kcal/ kg. Ich niewielkie żołądki ze stale postępującymi procesami trawiennymi białek przystosowane są do spożywania niewielkich objętościowo posiłków od kilku do nawet kilkudziesięciu razy dziennie.
Oznacza to, że miska naszego kota domowego nie powinna zbyt często pozostawać pusta. W przeciwnym wypadku z pewnością będzie się głośno upominał o pożywienie. Przyjmuje się, że w celu uniknięcia nadwagi domowy kot powinien spożywać 250-300 g mokrej karmy.
Zdrowe składniki
Niezależnie od tego, czy przygotowujesz jedzenie dla swojego pupila samodzielnie, czy decydujesz się na gotową karmę, posiłki muszą zawierać białko (dostarczane głównie z mięsem), tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, witaminy A, C, E, F, H, K, z grupy B oraz D, a także minerały: sód, potas, wapń, żelazo, magnez, selen, miedź, cynk, fosfor i jod. Najlepsze karmy mają także przeciwutleniacze, glukozaminy oraz beta-karoten.
Witamina tauryna
Z karmą należy dostarczyć kotu taurynę, niezbędny aminokwas egzogenny, którego synteza w kocich tkankach pokrywa zaledwie do kilkunastu procent dziennego zapotrzebowania. Jej niedobór może prowadzić m.in. do zaburzeń rozrodu oraz problemów rozwojowych u kociąt. W naturalnych warunkach koty zdobywają ją przez zjadanie myszy. Dla osobników domowych jej źródło stanowić powinna karma mięsna.
Kot a surowa dieta
Jakie mięso dla kota? Żyjące dziko koty zjadają niewielkie gryzonie i ptaki w całości, dlatego można podawać kotu domowemu surowe mięso. Dobrym rozwiązaniem jest jednak pokrojenie go na mniejsze kawałki lub zmielenie, aby łatwiej było mu zjeść taki posiłek. Surowe mięso np. drobiowe może dostarczać niezbędnych składników odżywczych i enzymów, jakie mogą być utracone podczas gotowania. Jednak surowe mięso musi być starannie przechowywane, aby zapobiec ryzyku zakażeń bakteryjnych i pochodzić z pewnego źródła.
Wiele osób jest zdania, że mięso przed podaniem kotu należy ugotować dla większego bezpieczeństwa. Obróbka termiczna pozwala pozbyć się drobnoustrojów mogących wywołać choroby niebezpieczne dla zwierzaka. Jeśli decydujemy się na gotowanie, nie powinniśmy jednak dodawać soli oraz innych przypraw. Pupil nie powinien jadać wędlin, kiełbasy czy doprawionego mięsa.
Czy kot może jeść warzywa
Koty żyjące na wolności żywią się przede wszystkim pokarmami pochodzenia zwierzęcego. Nie oznacza to jednak, że szkodzą im warzywa i owoce. Ich niewielka ilość jest dozwolona, ale trzeba je starannie dobrać oraz odpowiednio przygotować i nie podawać zbyt często. Do jarzyn, które mogą być spożywane przez koty, należą m.in. pietruszka (korzeń i natka), buraki, marchewka oraz dynia.
Warzywa, które lubi kot, trzeba mu podawać ugotowane bez dodatków i starannie rozdrobnione. Koty chętnie skubią również koperek, oregano, bazylię, tymianek, melisę, rozmaryn i kolendrę. W każdym przypadku jednak należy zachować umiar.
Naturalne suplementy
Przy dobrze zbilansowanej diecie w przypadku zdrowego kota na ogół nie ma potrzeby suplementowania witamin. Ich nadmiar w organizmie jest tak samo groźny, a czasami nawet bardziej niż niedobór. Suplementy można podawać kotu, ale nie należy tego robić na własną rękę i wedle własnego uznania. Zawsze powinno to nastąpić w razie wystąpienia niezbędnej potrzeby i pod kontrolą lekarza weterynarii.
